Powiedzenia niemieckie z tłumaczeniem

W każdym języku funkcjonują zwroty i wyrażenia, które uznawane są za powiedzenia. Język niemiecki również ma w swoich zasobach różne przysłowia i porzekadła. Powiedzenia są zrozumiałe dla konkretnego społeczeństwa, wywodzą się z życiowych sytuacji, historii czy szczególnych wydarzeń. Czasem swoje źródło mają w literaturze i z chęcią wykorzystywane w codziennych sytuacjach. Niełatwo przetłumaczyć przysłowia wywodzące się z jednego kraju na język kolejnego. Powiedzenia niemieckie z tłumaczeniem dosłownym, mogą nie być jasne i zrozumiałe w języku polskim. Mogą zupełnie nie mieć sensu. Przekład przysłów niemieckich musi uwzględniać sens i znaczenie, a nie odtwarzać dosłowne tłumaczenie słów. Warto poznać jakie powiedzenia istnieją w języku niemieckim. W tym artykule przybliżonych zostanie kilka przykładów wraz z tłumaczeniem.

Powiedzenia niemieckie z tłumaczeniem – na czym polega trudność przekładu?

Każdy autor przekładów wie, że tłumaczenia dosłowne nie zawsze się sprawdzają. Tak właśnie jest w przypadku, gdy procesowi przekładu poddawane są powiedzenia i przysłowia. W języku niemieckim funkcjonują takie zwroty, ale mają one sens jedynie w nim. Tłumacząc powiedzenia na język polski, należy uwzględnić ich sens i przekaz. Kalka językowa i dosłowne tłumaczenie nie zdadzą egzaminu. Do odbiorcy trafi treść niezrozumiała i pozbawiona sensu.

Powiedzenia niemieckie z tłumaczeniem to praca, która wymaga od autora przekładów więcej zdolności niż perfekcyjna znajomość niemiecczyzny. Tłumacz powinien rozumieć znaczenie przysłów, aby umiejętnie je przełożyć. Bardzo pomocna jest znajomość powiedzeń w języku polskim. Łatwiej jest wtedy odszukać analogię w języku niemieckim. Bardzo wiele porzekadeł niemieckich ma swój odpowiednik w polskim.

Jeśli powiedzenie niemieckie nie ma odpowiednika w języku polskim, tłumaczenie powinno być nieco bardziej rozbudowane. Można wtedy pokusić się o dosłowne tłumaczenie. Jednak należy dodać opis oraz wyjaśnienie, co oznacza poszczególny zwrot. Należy wyjaśnić odbiorcy sens przysłowia, aby mógł wyobrazić sobie jaki przekaz ono niesie.

Przysłowia niemieckie z tłumaczeniem – ciekawe przykłady

Niemieckie przysłowia są bardzo interesujące i ciekawe. Ich znajomość sprawia, że wiedza językowa jest bogatsza i głębsza. Warto poznać kilka przysłów i nauczyć się ich na pamięć, aby móc w towarzystwie osób niemieckojęzycznych zabłysnąć i zyskać uznanie. Przysłowia po niemiecku z tłumaczeniem na język polski:

Apetyt rośnie w miarę jedzenia – Der Appetit kommt beim Essen

Bez pracy nie ma kołaczy – Ohne Fleiß kein Preis

Bez pracy nie ma kołaczy – Faul bekommt wenig ins Maul

Brak wiadomości jest dobrą wiadomością – Keine Nachricht gute Nachricht

Cel uświęca środki – Der Zweck heiligt die Mittel

Ciągnie swój do swojego – Gleich und gleich gesellt sich gern

Cicha woda brzegi rwie – Stille Wasser sind tief

Co za wiele, to niezdrowo – Allzuviel ist ungesund

Czas jest najlepszym lekarzem – Die Zeit heilt alle Wunden

Czas pokaże – Kommt Zeit – kommt Rat

Czas to pieniądz – Zeit ist Geld

Czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał – Was Hänschen nicht lernt, lernt Hans nimmermehr

Czego Jaś się nie nauczył, tego Jan nie będzie umiał – Was Hänschen nicht gelernt hat, lernt Hans nimmermehr

Gdzie kucharek sześć tam nie ma co jeść. – Viele Köche verderben den Brei.

Głową muru nie przebijesz – Mit dem Kopf kommt man nicht durch die Wand

Jajko chce być mądrzejsze od kury – Das Ei will klüger sein als die Henne

Jak cię widzą, tak cię piszą – Kleider machen Leute

Jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie – Wie du mir, so ich dir

Jak przyszło, tak poszło. / Łatwo przyszło, łatwo poszło – Wie gewonnen, so zerronnen

Jak sobie pościelisz, tak sie wyśpisz – Wie man sich bettet, so ruht man

Jak sobie pościelisz, tak się wyśpisz – wie man sich bettet, so liegt man

Jaka praca, taka płaca – Wie die Arbeit, so der Lohn

Jedna jaskółka wiosny nie czyni – Eine Schwalbe macht noch keinen Sommer

Jutro, jutro, tylko nie dzisiaj, mówią wszyscy leniwi ludzie – Morgen, morgen, nur nicht heute, sagen alle faulen Leute

Kara musi być – Strafe muss sein

Każda potwora znajdzie swego amatora – Jeder Topf findet seinen Deckel

Każdy początek jest trudny – Aller Anfang ist schwer

Każdy Polak po jedzeniu nie zapomni o paleniu – Nach dem Essen sollst du stehen oder tausend Schritte gehen

Kiedy nie wiadomo, o co chodzi, to chodzi o pieniądze – Wenn keiner weiß, worum es geht, da geht es hundertprozentig um Geld

Kiedy spaść, to z wysokiego konia – Wer nicht wagt, der nicht gewinnt

Kogo brzuch nazbyt tuczy, nie bardzo się uczy – Voller Bauch studiert nicht gern

Koniec wieńczy dzieło – Das Ende krönt das Werk

Kropla drąży kamień – Steter Tropfen höhlt den Stein

Kruk krukowi oka nie wykole – Eine Krähe hackt der anderen kein Auge aus

Lepiej coś niż nic – Besser etwas als nichts

Lepiej krótko i na temat – In der Kürze liegt die Würze

Lepiej późno niż wcale – Besser spät als nie

Lepszy wróbel w garści niż gołąb na dachu – Lieber den Spatz in der Hand als die Taube auf dem Dach

Łatwo być hojnym cudzym kosztem – Aus fremder Haut ist gut Riemen schneiden

Mądry głupiemu ustępuje – Der Klügere gibt nach

Mądry Polak po szkodzie – Aus Schaden wird man klug

Mądrzejszy ustępuje – Der Klügere gibt nach

Męka wyboru – Wer die Wahl hat, hat die Qual

Miłość jest najlepszym lekarstwem – Liebe ist die beste Medizin

Nadzieja jest matką głupich – Hoffen und Harren macht manchen zum Narren

Nie od razu Rzym zbudowano – Rom war nicht an einem Tage gebaut

Nie od razu Rzym zbudowano – Rom ist auch nicht an einem Tag erbaut worden

Nie szata czyni człowieka, lecz człowiek szatę – Kleider machen Leute

Nie taki diabeł straszny, jak go malują – Der Brei wird nicht so heiß gegessen, wie er gekocht ist

Nie taki diabeł straszny, jak go malują – Der Teufel ist nicht so schwarz, wie man ihn malt

Nie wszystko złoto, co się świeci – Es ist nicht alles Gold, was glänzt

Nie wywołuj wilka z lasu– Man soll den Teufel nicht an die Wald malen

Niedaleko pada jabłko od jabłoni – Der Apfel fällt nicht weit vom Stamm

Nieszczęścia chodzą parami – Ein Unglück kommt selten allein

Obiecanka cacanka, a głupiemu radość – Auf Versprechungen baut nur ein Dummer

Okazja czyni złodzieja – Gelegenheit macht Diebe

Oko za oko, ząb za ząb – Auge um Auge, Zahn um Zahn

Osiołkowi w żłoby dano – Wer die Wahl hat, hat die Qual

Pieniądz rządzi światem – Geld regiert die Welt

Pożyczanie sprawia kłopoty – Borgen macht Sorgen

Póty dzban wodę nosi, póki ucho się nie urwie – Der Krugen geht so lange zum Brunnen, bis er bricht

Prawdziwych przyjaciół poznaje się w biedzie – Freunde erkennt man in der Not

Próżniactwo jest źródłem wszelkich występków – Müßigang ist aller Laster Anfang

Przeciwieństwa lubią się przyciągać – Gegensätze ziehen sich an

Przez żołądek do serca – Liebe geht durch den Magen f

Przyjaciół poznaje się w biedzie – In der Not erkennt man den Freund

Punktualność jest grzecznością – Pünktlichkeit ist die Höflichkeit der Könige

Raz jest nic – Einmal ist keinmal

Ręka rękę myje – Eine Hand wäscht die andere

Sam nic nie znaczysz / W jedności siła – Ein Mann ist kein Mann

Strach ma wielkie oczy – Die Furcht hat große Augen

Strzeżonego Pan Bóg strzeże – Hilf dir selbst, so hilft dir Gott

Szczęśliwi czasu nie liczą – Dem Glücklichen schlägt keine Stunde

Trafiło się ślepej kurze ziarno – Auch ein blindes Huhn findet ein Korn

Trzeba kuć żelazo, póki gorące – Man muss das Eisen schmieden, solange es heiß ist

W zdrowym ciele zdrowy duch – Ein gesunger Geist in einem gesunden Körper

Wiek nie chroni przed głupotą – Alter schützt vor Torheit nicht

Wiele ten czyni, co musi – In der Not vermag man viel

Wolność Tomku w swoim domku– Jeder ist Herr in seinem Hause

Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej – Ost und West daheim das Best

Wszystkie drogi prowadzą do Rzymu – Alle Wege führen nach Rom

Wszystko dobre, co się dobrze kończy – Ende gut, alles gut

Wszystko ma swój koniec – Alles hat sein Ende, nur die Wurst hat zwei

Wyjątek potwierdza regułę – Keine Regel ohne Ausnahme / Ausnahme bestätigt die Regel

Z próżnego i salomon nie naleje – Wo nichts ist, da hat der Kaiser sein Recht verloren

Zemsta jest słodka – Rache ist süß

Zgoda buduje, niezgoda rujnuje – Friede ernährt, Unfriede verzehrt

Ziarnko do ziarnka a zbierze się miarka – Der Groschen bringt den Taler

Powyższa lista zawiera najbardziej popularne przysłowia niemieckie. Jest ich znacznie więcej i warto je poznać. Najlepszym sposobem na zaznajomienie się z powiedzeniami jest bezpośredni kontakt z rodowitymi Niemcami. Przysłowia oraz idiomy użytkowane są przez native speakerów. Osoba, która chce nauczyć się języka niemieckiego i przysłów w nim istniejących, w rozmowie na żywo, ma szanse sprawdzić w jakich sytuacjach używa się poszczególnych z nich.

Czytaj również

Jaka jest praca tłumacza
Praca tłumacza

Jaka jest praca tłumacza?

W dzisiejszych czasach wydawać by się mogło, że zawód tłumacza przestał być potrzebny. W końcu coraz więcej z nas zna co najmniej jeden język obcy. Zatem w zasadzie, każdy z nas mógłby sam zajmować się przekładem. Okazuje się jednak, że nie ma nic bardziej błędnego niż właśnie takie myślenie. To, że wiele osób zna języki […]

Czytaj całość
Jak przetłumaczyć tekst
Praca tłumacza

Jak przetłumaczyć tekst?

Dziś znajomość języków obcych to podstawa. Wie o tym każdy, kto choć raz był za granicą. Jednak czy zawsze trzeba znać języki obce, aby zrozumieć treść? Okazuje się, że dziś już nikt nie ma wymówki przed zagranicznym wyjazdem. Bo tak naprawdę nawet osoba, która słabiej zna język jest w stanie wiele tekstów przetłumaczyć. Choć niewiele […]

Czytaj całość
Praca tłumacza w wydawnictwie
Praca tłumacza

Reportaż polski w tłumaczeniach

Polskie słowo reportaż pochodzi od francuskiego reportage. Dziś trudno w to uwierzyć, ale reportaż dawniej określano określano „bękartem literatury pięknej i brukowej popołudniówki”. Pojawił się w drugiej połowie XIX wieku. Jest gatunkiem z pogranicza literatury faktu, publicystyki i literatury pięknej. Za jego prekursora uważany jest Egon Erwin Kisch, znany bardziej jako Szalejący Reporter. Z kolei […]

Czytaj całość