Jesteście ciekawi kto dokonał pierwszego tłumaczenia na świecie? My też! Niestety poznanie odpowiedzi na to pytanie jest praktycznie niemożliwe. Pamiętajmy, że wszystko zaczęło się najprawdopodobniej od ustnych tłumaczeń dosłownych u nomadów. Święty Hieronim ze Strydonu był pierwszym, który dokumentował proces tłumaczenia, jego też uznaje się za ojca zawodu tłumacza. Z kolei Rzymianie, a tak naprawdę Cyceron i Horacy, byli pierwszymi teoretykami tłumaczenia.
Nie możemy powiedzieć, kto był tym pierwszym tłumaczem, ale za to możemy przedstawić kilka ważnych nazwisk i prac translatorskich, które zapisały się na kartach historii i do dziś dnia zajmują w świecie tłumaczeń bardzo ważne miejsce.
Tłumaczenie Septuaginty
Pierwszym ważnym tłumaczeniem na Zachodzie było tłumaczenie Septuaginty (przekład Biblii hebrajskiej na język grecki), co miało miejsce między III a I wiekiem p.n.e.
Jej nazwa pochodzi od ilości tłumaczy, którzy w odosobnieniu mieli wspólnie pracować nad ukończeniem przekładu – miało ich być ok. siedemdziesięciu.
Alfred Wielki i jego troska o rozwój języka narodowego
Szósty król Wesseksu i jeden z najwybitniejszych królów wczesnej historii Anglii był człowiekiem, który przykładał niezwykłą troskę do rozwoju języka narodowego. Zważywszy na fakt, że przez cały okres średniowiecza łacina była lingua franca zachodniego świata nauki jego tłumaczenia na staroangielski znacznie wyprzedzały czas. Przetłumaczył m.in. „Pociechę filozofii” Boecjusza.
Wulgata i Święty Hieronim
Hieronim ze Strydonu przetłumaczył w latach 382–406 Biblię z języków oryginalnych greckiego i hebrajskiego na łacinę. Przekład ten w historii tłumaczeń nazywany jest Wulgatą.
Tłumaczenia dzieł filozoficznych i naukowych na arabski
Arabowie podjęli szeroko zakrojone wysiłki na rzecz tłumaczenia. Po podbiciu świata greckiego stworzyli arabskie wersje swoich dzieł filozoficznych i naukowych.
W średniowieczu tłumaczenia niektórych z tych wersji arabskich przekształcono w łacinę.
Szkoła w Toledo
Tłumacze muzułmańscy, żydowscy i chrześcijańscy zajmowali się przekładaniem arabskich tekstów w języku arabskim, hebrajskim i łacińskim na inne języki.
Geoffrey Chaucer
Pierwsze piękne tłumaczenia na język angielski zostały wykonane w XIV wieku przez Geoffreya Chaucera. Zaadoptował on m.in. włoskiego twórcę Giovanniego Boccaccia w jednej ze swoich opowieści.
Założył angielską poetycką tradycję adaptacji i tłumaczeń z wcześniej ustalonych języków literackich.
Biblia Wycliffe’a – pierwsze wielkie tłumaczenie na język angielski
Tłumaczenie Biblii z łaciny ukończył po dwudziestu latach pracy, w 1382 roku. Zarówno przekład jak i osoba Wycliffe’a była mocno zwalczana przez kościół katolicki, który nie zgadzał się na tłumaczenie słów Pisma Świętego na prosty język ludu.
Papież Grzegorz XI wydał kilka bulli, które go potępiały. Mało tego, po jego śmierci, papież Marcin V postanowił wyjąć kości z jego grobu, zmiażdżyć je, spalić i wrzucić do rzeki Swift.
Jerzy Gemist-Pleton i nieznane rękopisy Platona przeniesione na grunt włoski
Człowiek ten był pierwszym z filozofów doby Renesansu, którzy przenieśli nieznane rękopisy słynnego Platona na grunt włoski.
Erazm z Rotterdamu i łacińskie wydanie Nowego Testamentu
Zapoczątkował nowe podejście do tłumaczenia. Wydał „Novum Instrumentum omne” – był to Nowy Testament grecko-łaciński, w którym część łacińska była jego pracą. Swoim przekładem utorował drogę przekładom Pisma Świętego na języki narodowe.
Gregory Rabassa
Przeskakujemy do czasów współczesnych. Tutaj za jednego z utalentowanych tłumaczy uchodzi Gregory Rabassa. Amerykański tłumacz literatury pięknej z języka hiszpańskiego i portugalskiego na angielski. Wśród wybitnych twórców, których przetłumaczył znajdują się m.in.: Julio Cortázar, Gabriel García Márquez czy Mario Vargas Llosa.
Jestem Krystian i pochodzę z małej miejscowości w zachodniej Polsce. Od 4 lat mieszkam i pracuję w Toruniu, który stał się moim drugim domem. Od dziecka uwielbiam czytać, a moją pasją jest język angielski. W swojej pracy zajmuję się pisaniem i korektą artykułów przeznaczonych do publikacji. Bardzo lubię swoją prace, która daje mi wiele radości i ogromne możliwości rozwoju. Stale czytam, dzięki czemu chętnie podzielę się z Wami moją wiedzą i spostrzeżeniami. Poza pracą lubię jogging, który uprawiam od 7 lat.
